Her Gün Domates Yemenizi Gerektiren 10 Neden
Domateste, sağlığa sayısız yararları olan likopen adında bir bileşik bulunur. Aslında, her kırmızı sebzede veya meyvede, ona parlak kırmızı rengini veren madde olan likopenden bir miktar mevcuttur. Ancak domates, diğer sebzelerden daha fazla likopen içerir. Mesela, bir orta boy domates, yaklaşık 2-3 gram likopene sahiptir. İlginç bir şekilde, domates suyunda, çiğ domatesten çok daha fazla likopen bulunur.
Olumlu Bak’ta, likopenin ve içindeki maddelerin insan vücudunu nasıl etkileyebileceğini araştırdık. Bulgularımız, bazı durumlarda oldukça beklenmedik gerçekleri işaret ediyor.
1. Domates cildinizi koruyabilir.
Bu çalışmaya göre domates, zararlı UV ışınlarına karşı korunmanızı sağlayabilir ve güneş yanığı riskini azaltabilir. Araştırmacılar bunun, likopenin bir bileşeni olan yüksek orandaki karotenoid konsantrasyonundan kaynaklandığına inanıyor.
Ancak bilim insanları, sadece domatesin güneş kremlerinin yerini alamayacağına da dikkat çekiyor. Bu sağlık yararının yanı sıra, elde edilen kanıtların bazıları, domatesin yaşlanma karşıtı özelliklere sahip olduğunu da gösteriyor.
2. Domates kalbinize iyi gelir.
Likopen, vücudunuzdaki hücreleri oksitlenmeden koruyabilen bir antioksidandır. Bazı araştırmalar, likopen tüketen kişilerin kalp hastalıkları, diyabet ve felç geçirme riskinin daha düşük olduğunu göstermektedir.
Likopen, tansiyonun yanı sıra “kötü” kolesterol seviyesini düşürmede de rol oynayabilir. Bunun sonucunda, kalp hastalıklarına yakalanma ihtimali de azalabilir. Ayrıca domates, kalp sağlığınıza iyi gelecek B, E vitaminleri ve flavonoidler gibi diğer vitaminler ve besinler açısından da zengin bir kaynaktır.
3. Domatesler görme duyunuzu geliştirebilir.
Likopenin yanı sıra domateste, lutein ve beta-karoten gibi gözleriniz için yararlı birkaç besin maddesi daha bulunur. Araştırmalar, bu besinlerin genel olarak görme duyunuzu desteklediğini ve gözleri katarakt gibi hastalıklardan koruduğunu gösteriyor.
Domates ayrıca, akıllı telefon gibi dijital cihazların yaydığı mavi ışıktan gözlerinizi korumada faydalı maddelerden olan özellikle zeaksantin ve lutein içerir. Bunun yanı sıra, göz yorgunluğundan kaynaklanan hafif baş ağrılarını azaltmada da rol oynayabilir.
4. Bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir.
Vücudunuza antioksidan görevi gören likopen alarak, hücrelerinize zarar verebilecek ve bağışıklık sisteminizi zayıflatabilecek serbest radikal adı verilen molekülleri azaltabilirsiniz. Bu nedenle, domates gibi içinde bolca bu maddeden bulunan besinler tüketmek akciğer, prostat veya mide kanseri riskini azaltabilir.
5. Domates kemiklerinizi güçlendirebilir.
Domates, kemiklerinizin sağlığını geliştirebilir. Ayrıca, sadece kemiklerinizin sağlığını korumakla kalmayıp, aynı zamanda kemik dokusunun onarılmasını da sağlayan K vitamini ve kalsiyum gibi kemikleri güçlendirici maddelerin bulunduğu yararlı bir kaynaktır. Bu arada, domatesin kireçlenmeyi daha da kötüleştirebileceği söylentisine rağmen, bu iddiayı destekleyecek hiçbir kanıt yoktur.
6. Ruh hâlinize iyi gelir.
Domates de dahil olmak üzere çoğu sağlıklı gıdada, bakır, çinko ve manganez gibi minerallerden bolca bulunur. Bu mineraller, diğer sağlık yararlarının yanı sıra, beyninizin çalışmasını ve ruh hâlinizi olumlu yönde etkileyebilir. Yani eğer kendinizi üzgün veya yorgun hissediyorsanız, ruh hâlinize iyi gelmesi için bu minerallere güvenebilirsiniz.
7. Saçınıza da iyi gelebilir.
Günde sadece 4-5 domates tüketmenin saçınızın daha sağlıklı görünmesini sağlayabileceğini gösteren bazı kanıtlar var. Bu çok yönlü sebzede, saçınızı güçlendirip parlamasını sağlayabilecek A vitamininden bolca bulunur. Ne yazık ki domatesin incelmiş saçları daha hacimli hâle getirecek süper bir gücü yok. Ancak saçınızın mevcut durumunu iyileştirebilir.
8. Kilo vermede harikalar yaratır.
Domates, kilo vermenize yardımcı olabilir. Bolca lif ve su içerdiği için kendinizi daha tok hissetmenizi sağlayan domates, diyet yapan kişiler için düşük karbonhidratlı harika bir atıştırmalıktır. Bunun yanı sıra, kilo vermenin anahtarı olan kan şekerini dengede tutar. Ayrıca domateste, kan şekeri seviyesini düzenlemeyi sağlayan krom bulunur.
9. Akciğerlerinize iyi gelir.
Likopenin antioksidan özellikleri, vücudunuzu solunum sorunlarına karşı korur ve serbest radikallerin seviyesini kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir. Domates, akciğerlere iyi geldiği bilinen beta-karoten içerir. Dahası, akciğerin yaşlanmasını yavaşlatabilir. Hatta bazı araştırmalar, domatesin, sigaranın akciğerlere verdiği hasarı onarabileceğini öne sürüyor.
10. Ağız sağlığını güçlendirebilir.
Yapılan çalışmalar, likopenin serbest radikallerle savaşarak diş eti hastalıklarına, diş eti iltihabına ve periyodontite karşı iyi geldiğini göstermiştir. Ancak çok fazla çiğ domates tüketmemeye dikkat etmelisiniz. Çünkü domatesin içindeki yüksek asitide diş minelerine zarar verebilir ve domates yedikten hemen sonra diş fırçalamak durumu daha da kötüleştirebilir. Domates yedikten sonra, dişlerinizi fırçalamadan önce en az 30 dakika beklemek veya ağzınızı çalkalamak daha akıllıca olur.
Siz yediklerinizde sıklıkla domates kullanır mısınız? Eğer öyle ise, domates sosunu mu, yoksa çiğ domatesi mi tercih ediyorsunuz?