Yolcuların Bilmemesi Gereken 16 Şifreli Kelime
Uçakla seyahat etmiş ya da yolcu gemisine binmiş herkes büyük ihtimalle görevlilerin kendi aralarında biraz garip konuştuğunu duymuştur. Bunun nedeni, taşıma şirketlerinin çalışanlarının farklı durumlarda kullandıkları şifreli kelimelerle iletişim kurmaları. Bu kodlanmış mesajlar yolcuları sakin tutmalarına ve paniğe kapılmalarını engellemelerine yarıyor.
1. “Mavi su”
’’Mavi su’’ sözcükleri, kabin görevlileri tarafından tuvalette oluşan sorundan bahsederken kullanılıyor. Garip durumlardan kaçınmak için uçuş görevlileri bu şifreyi bulmuş. Yani, bir kabin görevlisinin pilota, ’’Mavi suyumuz kalmadı.’’ gibi şeyler dediğini duyabilirsiniz. Artık bunu söylerken aslında ne demek istediklerini biliyorsunuz.
2. “Mayday”
Bu şifre, genellikle pilotlar ve gemi kaptanları tarafından hayati tehlike taşıyan durumları anlatmak için kullanılır. Ama bazı ülkelerde itfaiyeler, polisler ve bazı ulaşım şirketleri de kullanıyor. Bu şifre, benzer başka kelimelerle karıştırılmaması için her zaman (Mayday! Mayday! Mayday!) 3 defa arka arkaya söylenir.
Mayday aslında Fransızca bir söz öbeği olan Venez m’aider! (Gel, bana yardım et!)’in İngilizce kullanımından geliyor.
3. “Pan-pan”
Bu, gemi veya uçaktaki acil bir durumu işaret etmek için kullanılan kelime, Fransızca’da tam anlamıyla arıza demek olan panne kelimesinden geliyor. Ancak genellikle insan sağlığına bir tehdit bulunmasa da düzeltilmesi gereken durumları belirtmek için kullanılıyor.
4. “Kırmızı kod”
Bu kelimeleri yalnızca filmlerde duyacağınızı ve hayatınızda hiç karşılaşmayacağınızı umuyoruz. Kırmızı Kod uçaklarda yaşanan çok zor ve olağanüstü durumlarda kullanılır ve genellikle bu durum ciddi teknik aksaklıklarla ya da acil inişlerle ilgili olur.
5. Ses tekrarları
Şifreli kelimeler dışında özel ses bildirimleri de kullanılıyor. Yolcular bunları örneğin, kabin görevlisini çağırmaları gerektiği zaman kullanabilirler. Bunun için koltuklarının üstündeki düğmeye basmaları gerekir. Ama diğer durumlarda bu ses, başka bir anlama gelebilir.
- İniş sırasında tüm kemerler bağlı olduğu zaman tek zil sesi tüm iniş aletlerinin kullanıldığını ve ikinci zil sesi de iniş sırasındaki tüm kabin görevlilerinin yerlerinden kalkarak yolcuları çıkışa yönlendirmeleri gerektiğini işaret eder.
3 kısa zil sesi uçuş ekibinin yerlerine dönmelerini ve kaptandan gelecek mesajı beklemeleri gerektiğini işaret eder.
5 kısa zil sesi, acil tahliye gerektiğini gösterir.
6. Sayılı şifreler
Kelime ve seslerin yanı sıra kullanılan bazı sayılar da var:
- 7.500, bir uçağın kaçırıldığını ya da hırsızlar tarafından tehdit edildiğini gösteren bir şifre.
- 7.600 telsiz hatasını gösterir.
- 7.700 ise daha genel bir acil durum şifresidir.
Kabin görevlileri yalnızca o uçuşta görevli olan ekiptekilerin bildiği bir gizli kelime daha olduğunu söylüyorlar. Her uçuş öncesinde, bir tehlike durumunda kaptana gizli bir işaret vermek için yeni bir şifre seçiliyor.
7. “Son dakika işi”
Pilotlar tarafından uçuş öncesinde, (’’Son dakikada evrak işimiz çıktı,’’ gibi) kullanılan bu sözcük grubu aslında uçuşun, beklenmedik bir sorundan dolayı rötarlı olduğu anlamına geliyor. Örneğin, bakım ekibi uçağın uçuş için hazır olduğundan emin olmak için her şeyi kontrol etmeli.
8. “Kabin ekibi, tahliye kaydıraklarını hazır konuma getirin, birbirinizi kontrol edin.”
Hayatınızda en az bir defa bile olsa uçakla seyahat ettiyseniz, ’’Kabin ekibi, tahliye kaydıraklarını hazır konuma getirin, birbirinizi kontrol edin." (Cabin crew, arm doors and cross check.) sözünü duymuşsunuzdur. Bu, kalkıştan önce ve uçak indikten hemen sonra kabin ekibine, kaydırakların otomatik şişimini açıp kapatmaları gerektiğini hatırlatmak için kullanılıyor.
Havacılık kurallarına göre acil durum kaydırakları, gerekli olduğu durumlarda tahliyeyi başlatabilmek için motorlar çalışırken her zaman hazır bulunmalılar. Kalkıştan önce kapının üzerindeki özel kolun ’’Kapalı’’ konuma getirilmesi gerekiyor. Kapılar açıldığında kaydırak otomatik olarak şişmeye başlamasın diye iniş tamamlandıktan sonra bu kol yeniden ’’Açık’’ hâle getiriliyor. Aslında kolay duruyor ama kabin görevlilerinin bu kolu çevirmeyi unuttuğu durumlar yaşandı ve kaydırak uçağın tam içine doğru şişmeye başladı ve bu da uçaktaki yolcuların inişini geciktirdi.
Bu yüzden ’’Birbirinizi kontrol edin.’’ şifresini kullanıyorlar. Bu sayede kabin görevlisi kendi görevleri dahilindeki kolu ve önlerindeki kapının kolunu kontrol etmeyi unutmuyor.
9. “Purell, Purell, Purell”
“Purell” bir dezenfektan markası ama uçak veya gemilerde bu şifreli kelime 3 defa tekrarlandığında temizlik görevlilerinin çağırıldığı anlamına geliyor. Bu, uçakta bir yolcunun kustuğu ve temizlik yapılması gerektiği anlamına geliyor.
10. “Kırmızı Taraflar”
Eğer telsizde ’’Kırmızı Taraflar’’ mesajını duyarsanız bu ya yangın çıktığını ya da olası bir yangın durumuyla karşı karşıya olunduğunu gösterir. Bu mesajı, yangının nerede olduğunu içeren, hemen ardından gelen bilgi takip eder.
11. “Öncelik 1” ya da “Öncelik 2”
Denizdeyken meydana gelen sorunlarda kullanılan daha yaygın şifreler var. Örneğin, ’’Öncelik 1’’, bir gemide meydana gelebilecek olası bir yangında; ’’Öncelik 2’’ ise gemide bir sızıntı ihtimali olduğunda kullanılıyor.
12. “Operasyon Parlak Yıldız”
Geminizde söylenen ’’Operasyon Parlak Yıldız’’ sözü, yakınlardaki tıbbi görevlilere acil bir tıbbi durum olduğu mesajını verir. Bu şifreli kelimeleri duyarsanız gemide bir yolcu ölmüş demektir.
13. “Bay Mob”
’’Bay Mob’’ kodu, gemideki bir yolcunun deniz düştüğünü belirtmek için kullanılır. Bu durumda Mob, biri düştü (man overboard) anlamına gelen İngilizce kelimelerin kısaltması yerine geçer. Ayrıca bu durumlar için 3 uzun ıslıktan oluşan bir ses sinyali de bulunuyor.
14. “Kod bir”
“Kod Bir” genellikle trenlerde ve yolcu gemilerinde bir yolcunun yaralandığını ve tıbbi yardıma ihtiyacı olduğunu belirtmek için kullanılır.
15. “Bay Kum”
Birleşik Krallık’taki Londra metrosu ve demiryollarında kullanılan en bilindik kod, Müfettiş Kum ya da basitçe ’’Bay Kum.’’dur. Bu, acil durumlarda; örneğin bir yangın ya da patlama riski olduğunda ve İngiliz tiyatrolarında kullanılıyor. Bu parola, geçmişte yangınlar bir kova kumla söndürüldüğü için bu şekilde kullanılır.
16. “Bayan Kate Ateş Uyarısı”
Amsterdam’da yaşayan birisi blogunda merkez demiryolları istasyonunda duyduğu ve ’’Bayan Kate Ateş Uyarısı, Bayan Pabuç tarafından danışmada bekleniyorsunuz. Tekrar ediyorum, Bayan Kate Ateş Uyarısı, Bayan Pabuç tarafından danışmada bekleniyorsunuz.’’ şeklinde duyulan açıkça şifreli bir kelimeden bahsetti.
Siz ve iş arkadaşlarınız, birbirinizle konuşurken herhangi bir şifre ya da parola kullanıyor musunuz? Çok gizli değillerse bizimle paylaşın!